Na een jaar vermogensbeheerders de kans te hebben gegeven om Europese wetgeving tegen gesjoemel met duurzaamheidsclaims correct door te voeren, gaat de AFM per 1 maart over tot handhaving.
Als blijkt dat vermogensbeheerders de nieuwe Europese groene regels niet juist of onvoldoende hebben geïmplementeerd, zullen eventuele boetes niet worden geschuwd.
De belangenvereniging van vermogensbeheerders, Dufas, stelt 'niet bevend op de datum van 1 maart aan het wachten te zijn'. Toch is het maar de vraag of de wet goed is opgepakt door de sector. Volgens Ernst de Klerk, consultant bij adviesbureau AF Advisors, heerst er nog altijd veel onzekerheid onder vermogensbeheerders over hoe de regels moeten worden geïmplementeerd. 'Partijen vatten de uitwerking heel verschillend op.'
Victor van Hoorn, directeur bij Eurosif, het Europese platform van duurzame beleggers, signaleert dat uit een recent rapport van onderzoeksbureau Morningstar blijkt dat de problemen die de AFM vorig jaar zag bij de invoering, nog altijd bestaan. 'In sommige gevallen zijn ze misschien zelfs toegenomen. Sommige bestaande fondsen hebben zichzelf, zonder materiële aanpassing in hun beleggingsstrategie, een groen label opgeplakt. Het is goed als hier straks toezichthouders scherp naar kijken.'
De AFM is dat zeker van plan. 'Flagrante overtredingen zullen we per 1 maart niet door de vingers zien', zegt een woordvoerder van de toezichthouder. 'Dus als fonds X heel hard groen roept terwijl het overduidelijk grijs is, handhaven we.' Tegelijkertijd wordt voor de sector als geheel 'niet direct de botte bijl' gehanteerd, benadrukt de AFM. 'Het gaat hier om een transitieproces van jaren waarbij iedereen in beweging moet komen. Het is work in progress.'
In maart 2021 trad de Europese wet, de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR), in werking. Al in een eerder stadium had de AFM gezegd in het eerste jaar nog niet te zullen handhaven, om de markt tijd te geven zich eraan aan te passen.
De toezichthouder deed in september, een halfjaar na de inwerkingtreding, onderzoek naar de uitvoering en concludeerde dat er sectorbreed nog een lange weg te gaan was. Het was nog altijd onduidelijk of een fonds nu duurzaam was of niet. Onder meer de transparantie liet te wensen over en de data die gebruikt werd om de duurzaamheid aan te tonen was soms van bedenkelijke kwaliteit, zo bleek. De AFM wil geen uitspraken doen of zij inmiddels verbeteringen ziet.
Volgens De Klerk heerst er angst over een mogelijk te strenge AFM. 'Als een van de weinige Europese toezichthouders geeft de AFM veel guidance, terwijl het tweede deel van de wetgeving nog niet helemaal is uitgewerkt. Het zou heel zuur zijn als straks blijkt dat de AFM veel strenger is geweest vergeleken met andere toezichthouders in de Europese Unie.' De Europese toezichthouder voor de financiële markten (ESMA) heeft gezegd met meer duidelijke richtlijnen te zullen komen over de uitwerking van de wet. De Klerk: 'Maar dat kan nog wel even duren.'
Volgens Iris van de Looij, directeur bij Dufas, zit de gehele sector met smart te wachten op de uitwerking van het tweede, meer technische deel van de SFDR. 'Dit deel is wel heel essentieel. Als het straks toch heel anders blijkt te zijn dan hoe organisaties het zelf hebben geïnterpreteerd, zal dat een flinke domper zijn', stelt zij. Naar verwachting is er half maart een definitieve versie van dit tweede deel, waarvan de totstandkoming veel vertraging heeft opgelopen.
Van de Looij zegt dat er 'stevige gesprekken' zijn gevoerd met de toezichthouder naar aanleiding van het tussentijdse rapport over de uitwerking van de regels door de sector vorig jaar. Voordat de AFM dat publiceerde, heeft belangenvereniging Dufas herhaaldelijk om tekst en uitleg gevraagd. 'Maar we kregen geen sturing, alleen een kritisch publiek rapport over dat het zo verschillend geïmplementeerd is. Dat was niet heel prettig.'
In een rapport van de Europese Rekenkamer dat afgelopen week verscheen, stond veel kritiek op de invoering van de SFDR. De Rekenkamer zet grote vraagtekens bij de vraag of de wet tot dusver effectief is geweest om investeerders beter te beschermen tegen onterechte duurzaamheidsclaims. Vlak voordat de wet in werking trad afgelopen maart, werd al duidelijk dat voor vermogensbeheerders de nieuwe regels complex zijn, dat ze de organisaties veel tijd en geld kosten en dat ze op enkele punten onduidelijk waren.
Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn.
