Keus van aantal pensioenfondsen voor België-route illustreert dat Nederland niet het beste stelsel ter wereld heeft. Dat stellen Hans van Meerten en Pascal Borsjé, beiden advocaat bij Clifford Chance in Amsterdam.

Een aantal Nederlandse pensioenfondsen wil zijn pensioenregeling naar België verhuizen. De reacties waren afhoudend. Minister Dijsselbloem van financiën vroeg zich af of dit ‘wel in het belang van de deelnemer is’.
Er is in Nederland al heel lang discussie en onzekerheid over de inrichting van een toekomstbestendig pensioenstelsel. Tegelijkertijd is er een groeiende hoeveelheid wettelijke regels en vereisten waardoor het voor met name kleinere fondsen steeds lastiger wordt zich te handhaven. Onder dit ‘beklemmende’ Nederlandse pensioenklimaat blijkt een Belgisch fonds een ‘flexibel’ alternatief te bieden, zodat sommige werkgevers mogelijkheden zien om deze pensioenregeling aan hun Nederlandse werknemers aan te bieden.
Is dat in alle gevallen ook wenselijk vanuit Nederlands pensioen-technisch perspectief? Waar kan de deelnemer op rekenen als hij in België zijn pensioen onderbrengt? Bij de pensioenuitvoering door een Belgisch pensioenfonds blijft het Nederlands sociaal en arbeidsrecht gewoon van toepassing. Het Belgische prudentieel toezicht (het toezicht op de financiële soliditeit van het fonds) biedt langs andere wegen net zo goed mogelijkheden voor een stevig en zeker pensioen. In het Belgische pensioenstelsel is, anders dan in Nederland, de verplichting tot bijstorting door een werkgever een fundamenteel element om pensioentoezeggingen te waarborgen.
Bovendien heeft het EU Hof in Luxemburg vorig jaar geoordeeld dat Europese regelgeving de lidstaten (en dus ook België) dwingt om zodanige wettelijke kaders te scheppen dat de werknemer bij faillissement van de werkgever niet met lege handen staat.
Het is voor betrokkenen lastig om de zekerheden van het Belgisch pensioenstelsel te vergelijken met die van het Nederlandse. De Europese Commissie en de Europese pensioen- en verzekeringsautoriteit (EIOPA) zien dit probleem al langer en streven naar een Europese standaard voor het prudentieel toezicht op alle Europese pensioenfondsen. Zo kan de EU-markt evenwichtig en transparant functioneren. Maar deze plannen zijn geblokkeerd, onder andere door druk van Nederland .
De beleidsmakers en het pensioenveld zijn hier van mening dat ‘bemoeienis vanuit Brussel’ sowieso ongewenst is. Men vindt immers dat Nederland ‘het beste stelsel ter wereld’ heeft en vindt een gemeenschappelijke Europese prudentiële maatstaf daarom ongewenst. Het is dan ook ironisch dat dezelfde beleidsmakers die Brussel buiten de deur hebben gehouden nu plotseling zijn gealarmeerd dat men in België de Nederlandse deelnemers flexibele pensioenoplossingen kan aanbieden.
Het wordt tijd dat het Nederlandse pensioenveld beseft dat er een Europese pensioenmarkt in ontwikkeling is, met aanbieders in andere Europese landen die kennelijk soms een passend, werkbaar en bovendien kostenefficiënt alternatief kunnen bieden voor Nederlandse deelnemers en werkgevers.
Dat is helemaal geen slecht nieuws voor het Nederlandse pensioenstelsel. Nederland heeft een enorme knowhow op pensioen- en beleggingsgebied en dus veel mogelijkheden om zelf elders in Europa optimale pensioenoplossingen aan te bieden aan buitenlandse deelnemers.
Voor het bijeenbrengen van pensioendeelnemers om gemeenschappelijke kostenvoordelen te behalen liggen in Europa goede mogelijkheden. Daartoe is flexibiliteit, transparantie en streven naar een bestendige (Europese) norm vereist. Maar de wettelijke pensioenkaders zijn in Nederland nog steeds overwegend gericht op het bewaken van het bestaande stelsel.
Zou een blik over de grens de beleids- makers die nu proberen de pensioenen ‘houdbaar’ te maken niet kunnen inspireren? In ieder geval komen de rendementen die worden nagestreefd door de Nederlandse pensioenfondsen al lang en breed door beleggingen in Europa en in de rest van de wereld tot stand. Een goed pensioen is wat dat betreft allang een ‘internationaal’ pensioen.
U moet ingelogd zijn en een geldig abonnement hebben om een reactie te plaatsen.