De grillige markt voor pensioenopleidingen Bestuurders kunnen op veel plaatsen terecht voor opleidingen. Lastig is dat titels en certificaten moeilijk te vergelijken zijn.
Corporate Governance Code ook voor pensioenfondsen? De afgelopen jaren zijn er veel ontwikkelingen geweest op het gebied van intern toezicht in de pensioensector. Voorlopig sluitstuk wordt (waarschijnlijk) de verplichting voor fondsen met een omvang van €1 mrd of meer om een raad van toezicht in te stellen. Maar daarmee komt de ontwikkeling van het intern toezicht nog niet in rustig vaarwater terecht, stellen Geraldine Leegwater en Paulien Siegman.
Taakafbakening blijft moeilijk bij intern toezicht Bestuurders en interne toezichthouders hebben moeite met de afbakening van hun werkterrein. Zo overlappen de taken van het verantwoordingsorgaan en van interne toezichthouders elkaar bij de belangenafweging.
Profiel: Drie procent vaste indexatie als rode draad Bij het pensioenfonds voor medisch specialisten (SPMS) draait vrijwel alles om de 3% onvoorwaardelijke indexatie in de regeling. Die bijzondere bepaling geeft een bescheiden basisregeling extra aantrekkingskracht.
Het fonds van de kleine pensioentjes In deelnemers is Stipp een van de grotere fondsen van Nederland. Maar het pensioenfonds voor de uitzendbranche heeft slechts 2000 gepensioneerden en het merendeel van de uitzendkrachten bouwt heel kleine pensioentjes op. ‘Wij zijn erg blij met de komst van automatische waardeoverdracht.’
De toekomst van het pensioenstelsel Chips in je hand waarmee je de auto start en geld overmaakt, robots die in één dag een compleet gebouw neerzetten en een pil die kankercellen opspoort. Volgens futurist Richard van Hooijdonk kunnen we ons amper voorstellen hoe snel technologie het leven in de nabije toekomst verandert.
PensionTech - meer evolutie dan revolutie De pensioensector loopt niet voorop in het toepassen van nieuwe technologie. Toch dringt langzaam het besef door dat big data, cloudtechnologie, blockchain, robotisering en kunstmatige intelligentie oplossingen kunnen bieden bij de transitie naar een nieuw pensioenstelsel.
‘Pensioenbestuurders zijn bang voor pijnlijke beslissingen’ Hoogleraar Fieke van der Lecq waarschuwt de pensioensector de problemen van het huidige stelsel niet te onderschatten. ‘Tegenstanders van veranderingen verdedigen iets dat ze niet hebben.’
‘We kunnen ons een agressief beleggingsbeleid veroorloven’ Het Mars pensioenfonds is een buitenbeentje in Nederland dat dwars tegen de trend in een agressief beleggingsbeleid blijft voeren. ‘Ons model werkt bij de gratie van vertrouwen en een goede governance’, zegt cio Fred Nieuwland.
Zelfstandig verder, zonder zekerheden Het Pensioenfonds Delta Lloyd moet het sinds begin dit jaar helemaal op eigen kracht doen nu de werkgever niet langer de herverzekering van de verplichtingen betaalt. ‘We zouden een dief van onze eigen portemonnee zijn als we niet voor eigen beheer hadden gekozen.’
Ppi’s: afvlakkende groei, meer aandacht voor service De tien Nederlandse premiepensioeninstellingen hebben meer dan €5 mrd belegd vermogen onder beheer, maar de groei lijkt af te vlakken. Het aantal deelnemers groeide in 2016 minder snel dan een jaar eerder.
Weg met achterhaald fiscaal keurslijf voor ppi’s De meeste fiscale voorschriften voor premieregelingen zijn gebaseerd op het fiscale kader voor uitkeringsregelingen. Jan Willem Hoitsma vindt dat een achterhaald keurslijf. De politiek moet naar één eenvoudig kader dat onafhankelijk is van het type regeling.
Bij doorbeleggen valt echt wat te kiezen Vier verzekeraars bieden de mogelijkheid om met een premieregeling een variabele pensioenuitkering te kopen. Het zijn zeer verschillende producten. Zo varieert het percentage beleggingen in zakelijke waarden tussen 7,7% en 66%.
De toekomst is aan dc, maar in welke vorm? De individuele premieregeling is in opkomst. De kans is groot dat het stelsel over tien jaar helemaal over is naar dc, maar dan zonder vrije concurrentie en met een saus van collectieve risicodeling.
Een herkansing voor het mislukte Pensioenakkoord Van het historische Pensioenakkoord uit 2011 is weinig terechtgekomen. Partijen gaan nu op herhaling. Het voorwerk van de SER biedt een niet te missen kans, vindt Jan Tamerus.
‘Pensioenuitvoerders te veel gericht op vermogensbeheer’ Hoogleraar Rob Bauer zet het Nederlandse pensioenstelsel graag af tegen buitenlandse voorbeelden. Hij ziet veel gepraat in de sector en weinig daadkracht. ‘Niet één bestuurder wil zijn leuke baantje kwijt.’
Beleidssdekkingsgraad - Weinig effect, veel verwarring De beleidsdekkingsgraad bestaat twee jaar. Het instrument heeft vrijwel niets uitgemaakt voor indexatie of kortingen, leidt tot begripsverwarring en verhult trends. Tijd voor afschaffing?
‘Wij kunnen heel goed pingelen’ Pensioenfonds Sligro bewijst dat er toekomst is voor kleine fondsen. Onlangs sloot het fonds nieuwe contracten voor vermogensbeheer en administratie. ‘Onze kracht is dat we dicht bij onze medewerkers staan en snel kunnen schakelen.’
‘Nieuw kabinet, ons pensioensysteem staat niet op instorten’ De SER-varianten zijn de oplossing niet voor de problemen van ons stelsel, constateert Sweder van Wijnbergen. Kijk liever naar het Amerikaanse TIAA-model.
Relatief rendement verder onderuit De gedaalde rente is de belangrijkste oorzaak van de forse val van de dekkingsgraad sinds de crisis. Ook 2015 laat een stevige daling zien in ‘relatief rendement’, zo blijkt uit de cijfers van First Pensions.
Sector in cijfers Er zijn minder dan 300 pensioenfondsen over, het pensioenvermogen is groter dan ooit en de dekkingsgraden blijven laag. In de eindejaarseditie van Pensioen Pro traditiegetrouw het overzicht van de sector in cijfers.
‘Het is een misvatting dat er te veel regels zijn’ Steven Maijoor staat sinds 2011 aan het hoofd van Esma. De regels voor de financiële markten die deze Europese toezichthouder invoert en controleert, raken ook pensioenfondsen. ‘Het uitgangspunt is gelijke monniken, gelijke kappen’, aldus de voormalige AFM-directeur.
Pensioenzekerheid: keuzevrijheid of solidariteit? Deelnemers zien hun pensioen in de eerste plaats als het ‘terugkrijgen’ van hun eerder ingelegde premies. Het begrip solidariteit zegt hen weinig. SCP-directeur Kim Putters vindt daarom dat bij de uitwerking van een nieuw pensioenstelsel een brede groep Nederlanders moet worden gevraagd naar hun begrip van en verwachtingen bij solidariteit.
‘Laten we het hoofd koel houden’ Te veel kortetermijnprikkels, te weinig aandacht voor de lange termijn. Het zijn de kernpunten die Else Bos op haar spiekbriefje heeft gezet. Want juist op de lange termijn liggen de kansen voor pensioenfondsen.
Angst voor hoge salarissen kost pensioendeelnemers rendement Pensioenfondsen en hun uitvoerders hebben de opdracht om waarde te creëren voor hun deelnemers. Bij beleggingen in bijvoorbeeld private equity, vastgoed of infrastructuur moeten ze daarbij de afweging maken wat meer oplevert: de beleggingen uitbesteden aan commerciële partijen of zelf mensen in dienst nemen om dat te doen.
Een pensioenadministratie zonder fouten bestaat niet Fouten in de pensioenadministratie? Wen er maar aan. Steevast melden pensioenfondsen en -uitvoerders bij een incident dat duurzame oplossingen binnen handbereik zijn, dat nieuwe systemen verlichting zullen brengen en dat de kwaliteitseisen omhoog gaan. Intussen is het wachten op de volgende fout.
Bestuurder en toezichthouder tegelijk Een handjevol pensioenfondsen koos in 2014 voor het ‘omgekeerd gemengd bestuursmodel’. Geraldine Leegwater en Paulien Siegman onderzochten hoe die bijzondere bestuursvorm in de praktijk functioneert, met name op gebied van intern toezicht, een potentieel zwak punt bij dit model.
Informatie is pas informatie als ze de deelnemer bereikt Pensioenuitvoerders informeren. Voor een groot deel omdat de wet hen daartoe verplicht. Zo moeten ze periodiek uniforme pensioenoverzichten toesturen en deelnemers informeren over wijzigingen van het pensioenreglement. Mede aan de hand van die informatie moet de deelnemer zijn financiële huishouding goed kunnen inrichten. Het is wel zaak om te borgen dat de informatie de deelnemers ook daadwerkelijk bereikt. Over hoever die plicht gaat, boog het Hof Amsterdam zich in maart.
