De AFM heeft pensioenfonds Detailhandel een boete opgelegd van €136.000. Het fonds heeft vijf afzonderlijke informatieverplichtingen uit de Pensioenwet niet nageleefd. De toezichthouder maakte de boete gisteren bekend.
De AFM heeft van augustus vorig jaar tot en met maart onderzoek gedaan. Daaruit bleek dat het pensioenfonds in 2021 en 2022 tienduizenden brieven te laat heeft verstuurd. Het ging om startbrieven aan nieuwe deelnemers, stopbrieven van deelnemers die uit dienst waren gegaan en brieven aan deelnemers die bijna met pensioen gingen.
Daarnaast heeft Detailhandel bijna zestigduizend deelnemers te laat het jaarlijkse upo gestuurd. Dit overzicht, met de stand van het pensioen per 31 december, moet uiterlijk eind september van het nieuwe jaar bij de deelnemer zijn. De meeste deelnemers kregen het upo met maximaal vijf maanden vertraging, maar er waren ook 2.748 upo’s over 2021 die pas in maart of april 2023 op de mat vielen.
Toezichtantecedent
Voor diverse betrokkenen bij het fonds betekent de boete dat ze een zogenaamd toezichtantecedent op hun naam krijgen, bevestigt een woordvoerder van de AFM desgevraagd.
Bij een organisatie die een boete krijgt gaat het dan meestal om de ‘statutaire bestuurders, de directeur en commissarissen’. Zo’n antecedent kan gevolgen hebben als zij in de toekomst getoetst worden voor bijvoorbeeld een andere functie.
Eerder dit jaar kreeg een groot aantal bestuurders en toezichthouders van veertien fondsen een toezichtantecedent omdat de communicatie over versoepelde indexatie niet op orde was. Dit leidde tot grote onrust, vooral onder toezichthouders. Uiteindelijk besloot de AFM deze antecedenten in te trekken.
Eerder dit jaar leidde een boete voor NN van €425.000 wegens onjuiste informatieverstrekking, en niet versturen van start-, stop- en wijzigingsbrieven ook tot toezichtantecedenten voor betrokken bestuurders en commissarissen.
Tot slot stond er in startbrieven onjuiste informatie opgenomen. Het ging dan bijvoorbeeld om een onjuiste startdatum voor de pensioenopbouw of een verkeerd opbouwpercentage.
De toezichthouder noemt het ‘ernstig’ dat het fonds niet heeft voldaan aan de informatieverplichtingen en wijst erop dat deelnemers hierdoor schade kunnen oplopen. Als deelnemers te kort voor hun pensioendatum informatie krijgen over pensioenkeuzes hebben ze te weinig tijd om goede keuzes te maken. 2.550 deelnemers kregen die informatie minder dan twee maanden voor pensioendatum, 38 deelnemers zelfs pas toen het pensioen al was ingegaan.
Het onderzoek werd gestart naar aanleiding van ‘signalen’ die de AFM kreeg, aldus een woordvoerder. Zonder details te geven, voegde hij toe dat deze bijvoorbeeld van deelnemers kunnen komen. Detailhandel heeft een melding gedaan dat de verzending van upo’s niet goed verliep. In het jaarverslag over 2022 had het al publiek gemaakt dat de AFM onderzoek deed.
Het fonds erkent in het boetebesluit dat het fouten heeft gemaakt. De termijnoverschrijdingen waren onder meer het gevolg van technische issues die samenhingen met de transitie van TKP naar Capgemini. Ook speelden de Covid-pandemie en de daarmee samenhangende wettelijke thuiswerkplicht een rol. ‘Dit betreuren wij zeer. Voor de deelnemers is er gelukkig geen financieel nadeel opgetreden’, aldus een woordvoerder van het fonds.
Verweer fonds
In het besluit verweert het fonds zich dat het te laat versturen van de start- en stopbrieven in elk geval deels (ook) het gevolg was van te late aanlevering van gegevens door werkgevers. ‘De AFM heeft hiermee in het onderzoeksrapport slechts beperkt rekening gehouden en heeft op basis van te beperkte steekproeven te vergaande conclusies getrokken.’ Ook stelt het fonds dat het onderzoeksrapport van de toezichthouder te stellige en te verstrekkende passages en conclusies bevat, die niet kunnen worden gebaseerd op het verrichte onderzoek.
De AFM heeft het fonds voor alle overtredingen één gezamenlijke boete opgelegd. Die was aanvankelijk €625.000, maar de toezichthouder heeft deze 75% verlaagd naar €160.000. Zo moet worden voorkomen dat de ongeveer 1,4 mln deelnemers van het pensioenfonds te hard door de boete worden geraakt. Omdat het pensioenfonds de overtredingen heeft erkend en de boete accepteert, heeft de AFM die met nog eens 15% verlaagd naar €136.000.
1 reactie
Kan iemand mij helpen? Ik probeer te begrijpen wat hier gebeurt. Ergens aan de Vijzelgracht te Amsterdam constateert een toegewijde medewerker van de AFM een overtreding, rekent dat door op een computer en en de conclusie is een boete van €650.000. Dat is voor dit pensioenfonds ongeveer €2,- per actieve deelnemer. Bestuuders van het fonds hebben hun uiterste best gedaan maar toch gaat er iets mis. Dus vindt iemand aan de Vijzelgracht dat de deelnemers als collectief een boete van €650.000 moeten betalen omdat hun bestuurders een fout hebben gemaakt. Hoe verzin je het … ‘Ik ben benadeeld dus betaal ik een boete …’
Gelukkig heeft deze medewerker van de AFM iemand die meekijkt bij dit soort zwaarwegende beslissingen en wordt €650.000 teruggebracht naar €163.000 en na het meekijken van iemand die nog belanrijker is zelfs tot €136.000. Discussie ging blijkbaar over de hoogte en niet over de rationelle van de boete.
Dus nog steeds een boete die wordt betaald door de deelnemers die welllicht met vertraging zijn geïnformeerd volgens de normen van de AFM, maar zeker niet zijn benadeeld. Bestuurders hebben geen geld in eigen zak gestoken. Het fonds heef prima gefunctioeneerd in een complexe periode maar heeft volgens ‘de AFM’ onvoldoende gecommuniceerd.
De pensioensector past naar mening niet in de boetecalculator die de AFM gebruikt voor dubieuze private equity fondsen waar €650.000 wellicht wel op zijn plaats is en de eerste privé investeerder persoonlijk raakt.
Laura, ben jij beschikbaar als nog belangrijker in de keten van de AFM om iets te vinden van het systeem? En in dit geval de resterende €136.000,-? Als bestuurders iets verkeerd hebben gedaan, leg dan geen boete op aan de benadeelden.