Weer nieuwe juridische claim over uitblijven indexatie — artikel bevat een betaalmuur

Bedrijfsonderzoeker Pieter Lakeman en advocaat Hans van Meerten willen een nieuwe rechtszaak starten, over het gebrek aan indexatie bij ABP. Deelnemers aan de claimactie wordt gevraagd om een inleg van €100.

Het onderwerp van de claim van de nieuwe stichting Pensioenherstel is het vrijwel uitblijven van indexatie bij het ambtenarenfonds in de periode 2008-2020. Drie miljoen gepensioneerden zouden per persoon gemiddeld €15.000 zijn misgelopen.

De claimactie, die afgelopen vrijdag uitgebreid aandacht kreeg in tv-programma EenVandaag, hoopt 10.000 à 15.000 deelnemers aan zich te binden, zodat er €1 à €1,5 mln binnenkomt voor procedurekosten. Het proces kan gestart worden zodra een dergelijk bedrag binnen is, laat Lakeman weten.

Volgens Van Meerten is het aangrijpingspunt voor de claim ditmaal de combinatie van diverse Nederlandse regels (rekenrente, staffels, buffereisen) rond indexatie, die volgens berekening door Van Meerten samen vijf keer strenger zouden zijn dan de Europese richtlijn IORP 2 als minimum eist. ‘De vraag is of dat redelijk en billijk is.’ De exacte processtrategie moet nog bepaald worden. Volgens Lakeman wordt in elk geval de staat gedagvaard, en mogelijk ook ABP zelf.

Sceptisch

Als mensen sceptisch zijn over deze nieuwe claim, kan hij dat begrijpen, geeft Van Meerten toe. Er zijn immers in het recente verleden al heel wat zaken verloren gegaan, waarin gestreden werd tegen kortingen of te weinig indexatie, met een beroep op Europese regelgeving.

Zo bepaalde Hoge Raad vorige week dat de hoge buffereisen uit het ftk niet in tegenspraak zijn met Europees recht. Die zaak werd namens twee ouderenbonden mede door Van Meerten gevoerd.

Lakemans stichting Sobi verloor eind 2022 een zaak voor de Ondernemingskamer over de rekenrente. De stichting vroeg tevergeefs om vernietiging van de jaarrekening van PME, omdat de rekenrente in strijd zou zijn met IORP 2.

Een zaak over de rekenrente door een andere claimstichting, PensioenVoldoen, ging in juni vorig jaar verloren. De rechtbank Den Haag wees de claim in kort geding af. Deze stichting, met onder meer Henk Krol als drijvende kracht, zegt 300.000 aanhangers te hebben; zij hoefden echter niet te betalen voor deelname. Advocaat in deze zaak is Jos Wouters, net als in de ondernemingskamerzaak.

De lijst gaat verder. In december 2023 jaar wees het gerechtshof Den Haag een claim af over gebrek aan indexatie bij PMT, waarin een beroep op het Handvest van de Grondrechten van de EU werd gedaan.
Dan is er nog pensioenfonds Reiswerk tegen deelnemers. De kortingen die daar werden doorgevoerd bij de collectieve waardeoverdracht naar PGB waren volgens de rechtbank Amsterdam ook niet in strijd met Europese grondrechten, bleek in juli vorig jaar. In deze zaken procedeerde Van Meerten.

Veel geleerd

Van Meerten: ‘Van deze zaken heb ik natuurlijk veel geleerd. Ik weet nu hoe de rechter reageert op bepaalde argumenten. Deze zaak rond ABP krijgt weer een andere insteek.’

Bovendien, zegt Van Meerten: de genoemde zaken werden uiteindelijk allemaal door een nationale rechter afgewezen. ‘Maar het gaat over Europese regelgeving. De zaak is pas echt verloren, als de Europese rechter de claim afwijst.’

Van Meerten wijst op de zaak rond de btw voor pensioenfondsen, waar nationale rechters tot en met de Hoge Raad alle claims afwezen. Nu ligt de zaak echter toch bij het Europees Hof in Luxemburg en is er goede hoop dat pensioenfondsen alsnog kunnen winnen.

Het is wel lastig om de Europese rechter in Luxemburg te bereiken. Dat kan alleen, als nationale rechters bereid zijn daar vragen in te dienen. In de genoemde verloren zaken vonden Nederlandse rechters zulke vragen steeds niet nodig.

Financiën

Wat betreft de financiën zegt Lakeman dat €1 mln à €1,5 mln voldoende is voor de zaak in eerste aanleg. Het gaat om een schatting; het geld is nodig voor onder meer organisatie en advocaatkosten. Advocaten in de zaak zijn naast Van Meerten ook massaschadespecialist Koen Rutten.

Als de zaak verloren gaat, krijgen deelnemers een bedrag terug: het verschil tussen de inleg en de werkelijk kosten. Bij winst krijgen de eerste deelnemers de hele €100 terug. De stichting zou dan geld binnenhalen, doordat ze een percentage gaat rekenen over claims die binnenkomen ná de winst in de zaak.