Branche technische groothandel wil ‘morele pensioenplicht’ voor werkgevers

Sociale partners in de technische groothandel willen een pensioenplicht voor werkgevers invoeren. Obstakel is dat zo’n verplichting juridisch niet afdwingbaar is.

In het afgelopen maand gesloten cao-akkoord, waar de leden van CNV, De Unie en RMU mee hebben ingestemd, is de afspraak rond pensioenplicht opgenomen. De leden van FNV stemden tegen en de bond zegt niet meer betrokken te zijn bij de nieuwe cao. De branche heeft geen eigen bedrijfstakpensioenfonds met een verplichtende werkingssfeer. Dus is het aan de werkgevers zelf wat te regelen.

‘Het getuigt van goed werkgeverschap als je voor medewerkers een pensioenregeling hebt’, zegt Aernout Fetter, secretaris van werkgeversorganisatie WTG. ‘De discussie over de witte vlek is niet direct de aanleiding, maar helpt wel dit onderwerp weer te agenderen.’ CNV-onderhandelaar Arie Kasper vindt dat ‘iedere werknemer naast de AOW over een pensioen zou moeten kunnen beschikken’ en dat ‘iedere werkgever daaraan moet meewerken’.

Geen draagvlak

De sector telt ongeveer 1.700 ondernemingen, waarvan er ruim 600 lid zijn van WTG. ‘Dat lijkt weinig, maar bij de leden werkt wel ruim driekwart van de in totaal 43.000 werknemers in de branche’, zegt Fetter.

Het is onduidelijk hoeveel procent van de technische groothandels hun personeel een pensioenregeling aanbiedt. De laatste schatting van 80% dateert van tien jaar geleden. Dit jaar willen sociale partners opnieuw onderzoek hiernaar doen, ook naar de inhoud van de regelingen. Het probleem zit vooral bij de kleinere werkgevers met een paar medewerkers die geen lid zijn van WTG, stellen de sociale partners.

De vraag of er in deze sector wel of geen pensioenplicht moet komen, speelt al tientallen jaren. CNV pleit al geruime tijd voor een verplicht bedrijfstakfonds, aldus Kasper. ‘Zo kunnen we ook het ongeorganiseerde deel van de werkgevers verplichten tot een pensioenregeling.’ Maar voor zo’n fonds is bij de werkgevers geen draagvlak, benadrukt Fetter. ‘We hebben dat in het verleden diverse keren onderzocht; 90% van de ondervraagde werkgevers was tegen.’

Ook verplichte aansluiting bij een ander aanpalend bedrijfstakfonds, zoals Hibin of PMT, kon volgens Fetter op weinig enthousiasme rekenen. ‘Wel zijn er enkele tientallen bedrijven die vrijwillig zich hebben aangesloten bij deze bedrijfstakfondsen. Ook bij bpf Detailhandel zit er een aantal.’ Het merendeel heeft een pensioenregeling bij een verzekeraar of een ppi.

In de sector zijn twee pensioenfondsen. De Hagee Stichting, dat de cdc-regeling uitvoert van de Technische Unie (de grootste werkgever in de branche), de Van Egmond Groep en Otra. Het fonds telt ongeveer 5.000 deelnemers, waarvan 2.200 actieven. Eind 2021 beheerde het fonds ruim €700 mln. De tweede is pensioenfonds Sagitorius, dat de cdc-regeling uitvoert van Rexel en Hagemeyer. Dit fonds heeft 3.250 deelnemers, waarvan 450 actieven. Dit fonds beheerde eind 2021 ongeveer €365 mln.

Niet afdwingbaar

Eind jaren negentig is een serieuze poging gedaan via de cao een pensioenverplichting op te leggen aan werkgevers. Dat is toen niet goed uitgepakt, blikt Fetter terug. ‘Het punt was dat de cao weliswaar algemeen verbindend wordt verklaard, dus ook voor werkgevers die geen lid zijn van WTG. Maar bij de pensioenverplichting kan dat niet, omdat deze verplichting via de pensioenwet wordt afgedwongen.’

De pensioenplicht in de cao gold daarmee alleen voor WTG-leden. Als reactie zegden verschillende werkgevers hun lidmaatschap op, om onder de pensioenplicht uit te komen, aldus Fetter. ‘En dat speelt nog steeds. Je kunt wel een plicht opnemen, maar het is juridisch niet afdwingbaar. En als je het wel verplichtend oplegt, dan krijg je wellicht weer een uittocht van werkgevers.’

Veel extra middelen hebben sociale partners niet om toch een zo groot mogelijk deel van de ondernemers in de branche mee te krijgen. Kasper (CNV) is niet voor ‘naming and shaming’ van onwillige werkgevers. ‘Het zijn meest mkb-bedrijven die niks geregeld hebben. Ik heb er wel moeite mee om het openbaar betichten juist op deze groep toe te passen.’

Liever ziet Kasper dat bonden en de WTG samen optrekken: ‘We moeten die werkgevers laten inzien dat de opbouw van een pensioen een heel normale arbeidsvoorwaarde is, net als loon voor arbeid en je kunt een pensioenuitkering best zien als een uitgesteld loon.’