Er blijft een politieke meerderheid voor de pensioenwet in de nieuwe Eerste Kamer, al is die krapper dan nu. BBB, naar verwachting straks de grootste in de senaat, zal proberen de wet tegen te houden.
Die conclusie valt te trekken uit de voorlopige uitslag van de verkiezingen voor de Provinciale Staten gisteren en reacties daarop.
De leden van de Provinciale Staten kiezen eind mei de Eerste Kamer. Volgens de laatste prognose krijgen de acht partijen die de Wet toekomst pensioenen (Wtp) in de Tweede Kamer steunden in de nieuwe senaat 42 van de 75 zetels, tegen 48 nu. Voor een meerderheid zijn 38 zetels nodig.
Naschrift 17-3-2023
Uit een nieuwe prognose, een dag na de verkiezingen, is gebleken dat BBB niet 15 maar 16 zetels zou halen in de Eerste Kamer en de ChristenUnie 2 in plaats van 3. Dat kan betekenen dat de coalitiepartijen 9 zetels kwijtraken in de senaat en er nog 23 overhouden. Met als gevolg dat de acht partijen die de Wtp in de Tweede Kamer steunden in de nieuwe senaat 41 van de 75 zetels krijgen en niet 42 zoals Pensioen Pro in dit artikel schrijft.
Coalitiepartijen VVD, D66, CDA en ChristenUnie raken volgens de voorspelling 8 zetels kwijt en houden er samen 24 over. De combinatie van GroenLinks en PvdA, de SGP en Volt halen volgens de voorspelling 18 zetels, tegen 16 nu. Grote winnaar van de verkiezingen is BBB. Die partij komt volgens de voorspelling uit het niets op 15 zetels in de senaat. In de Tweede Kamer heeft de partij 1 zetel. GroenLinks en PvdA hebben aangekondigd samen één fractie te vormen in de senaat. Hun combinatie komt in de prognose net als BBB op 15 zetels.
In de prognose zit een foutmarge, onder meer omdat er in meerdere provincies partijen zijn die niet landelijk meedoen, maar het is waarschijnlijk dat de partijen die de Wtp eerder politiek steunden in mei een meerderheid halen in de senaat. Het betekent dat als de huidige Eerste Kamer instemt met de Wtp, dit ook past bij de gewijzigde politieke verhoudingen na de statenverkiezingen.
Onduidelijk of huidige Eerste Kamer stemt over Wtp
Of de huidige Eerste Kamer stemt over de pensioenwet is vooralsnog de vraag. In het radioprogramma Sven op 1 vroeg presentator Sven Kockelmann aan Eerste Kamer-voorzitter Jan Anthonie Bruijn (VVD) of de senaat in de huidige samenstelling nog wel moet stemmen over ‘een heel ingrijpend wetsvoorstel’ als de pensioenwet, waarover ook in de Tweede Kamer veel discussie is geweest.
‘De zittende meerderheid bepaalt het tempo van de behandeling’, reageerde Bruijn. ‘Als de meerderheid het toch te ingewikkeld vindt en het controversieel verklaart, dan zal het on hold worden gezet tot na de verkiezingen voor de nieuwe samenstelling.’ Statenleden kiezen op 30 mei de nieuwe senatoren.
BBB zal proberen de pensioenwet tegen te houden. Zo noemde partijleider Caroline van der Plas de pensioenwet na de stikstofwet in antwoord op de vraag van NOS-verslaggever Jorn Jonker wat haar partij in de Eerste Kamer wil bereiken. Tot eind mei moet de partij dit doen van buiten de senaat door druk uit te oefenen om de Wtp controversieel te laten verklaren.
In de huidige senaat ondersteunt in elk geval Martin van Rooijen (50Plus) dit streven. Hij deed vorige week in De Telegraaf een oproep het besluit over de Wtp neer te leggen bij de nieuwe Eerste Kamer. ‘Het zou een politieke en democratische doodzonde zijn als de vertrekkende Eerste Kamer tegen de nieuwe politieke verhoudingen in op de valreep de nieuwe pensioenwet dan alsnog aanneemt.’