‘Pensioenkloof vrouwen ook zaak pensioensector’ — artikel bevat een betaalmuur

Vrouwen bouwen veel minder pensioen op dan mannen. Volgens FNV is dat niet alleen omdat ze minder werken en verdienen, maar ook omdat regelingen soms nadelig uitpakken voor vrouwen.  

Dit waren een paar van de conclusies op een bijeenkomst over de pensioenkloof bij vrouwen, georganiseerd door Netwerk Vrouwen FNV in Madurodam. 

Vrouwen krijgen gemiddeld zo’n 40% minder pensioen dan mannen, een van de grootste kloven in de EU. ‘Ze bouwen vooral minder tweedepijlerpensioen op’, zegt Suzanne Kali, onderzoeker arbeidsrecht bij de Universiteit Leiden. Ze was ook betrokken bij het enige Netspar-onderzoek naar dit onderwerp waaruit ook dit percentage afkomstig is. Die publicatie ‘Gelijke rechten, maar geen gelijke pensioenen: de gender gap in Nederlandse tweedepijlerpensioenen’, stamt uit 2021.

Onlangs wees APG-voorzitter Annette Mosman in het FD ook op de pensioenkloof. Ze waarschuwde dat de kloof zelfs kan groeien in het nieuwe stelsel omdat dan de inleg in de jonge jaren zwaarder meeweegt voor het pensioenresultaat. ‘Als je minder gaat werken, mis je de euro’s die het langst hebben gerendeerd bij dat nieuwe pensioencontract’, aldus Mosman. Ze ziet het als haar missie vrouwen ervan bewust te maken dat minder werken leidt tot een lager pensioen.

De oproep van Mosman dat vrouwen meer moeten werken, leidde tot diverse reacties dat de kloof niet alleen te wijten is aan vrouwen. ‘Meer uren maken is niet de enige oplossing’, zei ook hoogleraar pensioencommunicatie Brüggen op de bijeenkomst. Een andere deelnemer zei dat er eerder sprake is van een zorgkloof. Omdat de meeste mannen minder zorgen, gaan vrouwen vaak minder werken zodra er kinderen komen. 

Promotie

Onderzoek Kali benadrukte eveneens dat er andere oorzaken zijn voor de pensioenkloof. ‘In het verleden zijn veel vrouwen helemaal gestopt met werken toen ze kinderen kregen. Die ontvangen nu een erg laag pensioen. Verder maken vrouwen minder kans op promotie omdat ze vaker in deeltijd werken. Ander punt is dat vrouwen vaker werkzaam zijn in sectoren met minder goede pensioenregelingen dan mannen.’ In de zorg ligt bijvoorbeeld de pensioenpremie lager dan in de metaal.

Marica Wismeijer, voorzitter van het Netwerk Vrouwen FNV, noemde ook nog het gebrek aan goede en betaalbare kinderopvang als oorzaak en de rol van overheidstoeslagen. ‘Soms heeft het financieel weinig zin meer te gaan werken, omdat dan toeslagen vervallen. Verder moet in alle cao’s komen dat pensioenopbouw doorloopt als een werknemer ouderschapsverlof opneemt.’

Advies

Geringe kennis over financiële zaken speelt ook veel vrouwen parten, aldus Wismeijer. ‘De meeste vrouwen hebben niet het geld om financieel advies in te winnen. Gevolg is dat ze niet weten wat de pensioengevolgen zijn van minder werken. Hier zie ik ook een rol voor werkgevers. Die kunnen waarschuwen voor die gevolgen als vrouwen minder uren willen gaan werken.’

Netspar-directeur Brüggen wil dat er meer onderzoek komt naar dit soort oorzaken en manieren om de pensioenkloof te verkleinen. ‘Er zijn enkele onderzoeken in voorbereiding. Het is daarbij wel van belang dat onze partners hier hun steun aan geven.’ Partners zijn onder andere de grote pensioenuitvoerders en verzekeraars die Netspar structureel ondersteunen.