ABP stopt met beleggen in producenten van de fossiele brandstoffen olie, gas en kolen. Aanleiding voor dit besluit zijn de recent gepubliceerde rapporten van het Internationaal Energie Agentschap (IEA) en het VN-klimaatpanel (IPCC).
ABP verkoopt de beleggingen stapsgewijs. Circa €12 mrd aan beursgenoteerde aandelen en bedrijfsobligaties zullen naar verwachting in het eerste kwartaal van 2023 zijn verkocht. Voor zo’n €3,5 mrd aan illiquide fossiele beleggingen moet het fonds nog een verkoopplan maken. De ruim €15 miljard aan fossiele beleggingen vormen bijna 3% van het totale belegd vermogen bij ABP (€528 mrd).
ABP baseert zijn klimaatbeleid sinds 2015 op de inzichten van het VN-klimaatpanel (IPCC). ‘Het recente IPCC-rapport laat zien dat mensen wereldwijd nu al de fysieke gevolgen van klimaatverandering ondervinden en dat zonder steviger ingrijpen de opwarming van de aarde op een onacceptabel niveau uitkomt’, schrijft het fonds vanmorgen in een persbericht. ‘Om de opwarming tegen te gaan moet de CO2-uitstoot snel en ingrijpend omlaag.’
Volgens het ambtenarenfonds is er groot draagvlak onder groepen deelnemers en werkgevers voor dit besluit. Dat zou blijken uit gesprekken en deelnemersonderzoeken. ABP verwacht dat het besluit geen negatief effect heeft op het langjarig rendement. Het fonds denkt dat de verkoop van fossiel daardoor ook acceptabel is voor deelnemers die minder belang hechten aan duurzaamheid en vooral een goed pensioen willen.
‘Onvoldoende kans voor versnelling energietransitie’
Voorzitter Corien Wortmann: ‘We nemen afscheid van beleggingen in producenten van fossiele brandstoffen omdat we onvoldoende kans zien om met onze invloed als aandeelhouder de noodzakelijke forse versnelling van de energietransitie bij deze bedrijven te realiseren.’ Wortmann bevestigt in een toelichting dat dit bijvoorbeeld geldt voor Shell. Ze neemt daarbij voor lief dat ABP’s beleggingen in fossiele bedrijven wellicht in handen komen van hedgefondsen die ondernemingen amper aansporen duurzamer te werken.
Voor de zomer van dit jaar kondigde ABP aan zijn duurzaam en verantwoord beleggingsbeleid aan te scherpen. De aankondiging vandaag is een belangrijke en concrete stap in dat proces, aldus het fonds. Wortmann: ‘Zodra we de verkoop van deze fossiele beleggingen hebben afgerond, zullen wij dit bekendmaken. Ons aandeel in hernieuwbare energie, nu al ruim €4 miljard, en onze betrokkenheid bij slimme oplossingen voor de energietransitie, zullen we waar mogelijk vergroten.’
In 2022 zal ABP een nieuw CO2-reductiedoel stellen. Het fonds gaat dan ook het duurzaam en verantwoord beleggingsbeleid aanscherpen op andere terreinen, zoals behoud van natuurlijke grondstoffen, digitalisering en mensenrechten.
‘Vanaf nu richten op grootgebruikers’
Wortmann: ‘We zullen onze inspanningen voor de energietransitie nu gaan richten op grootgebruikers van fossiele energie zoals elektriciteitsbedrijven, auto-industrie en de luchtvaart. Als aandeelhouder zal ABP bedrijven die fossiele brandstoffen gebruiken, aansporen om meer te verduurzamen. Voor deze beleggingen scherpen we de criteria in 2022 verder aan. Wij zullen ook doorgaan met ons pleidooi richting overheden om over te gaan tot verdere CO2-beprijzing in de industrie. En we blijven ons hard maken om de subsidies op fossiele activiteiten te stoppen.’
ABP volgt voorbeeld PME en Horeca
ABP is niet het eerste grote Nederlandse pensioenfonds dat afscheid neemt van fossiele beleggingen. PME liet begin september weten alle olie- en gasbeleggingen te hebben verkocht. Pensioenfonds Horeca & Catering kwam een dag eerder met de aankondiging van dezelfde stap, maar het fonds had de ongeveer €80 mln aan beleggingen in hoogrentend schuldpapier van olie- en gasbedrijven nog niet van de hand gedaan. Aandelen van fossiele bedrijven waren al wel verkocht.
Daan Spaargaren, strateeg verantwoord beleggen bij PME, juicht de stap van ABP toe. ‘Ik ben heel blij dat ze in onze voetstappen gaan treden’, aldus Spaargaren in een korte reactie aan Pensioen Pro. Spaargaren hoopt dat er nog meer pensioenfondsen uit fossiele beleggingen gaan stappen. ‘Maar uiteindelijk is het aan ieder fonds zelf om dit al dan niet te doen.’
ABP heeft lang ingezet op veranderingen bij fossiele ondernemingen. Vorige maand zei Diane Griffioen, hoofd beleggingen bij ABP, nog te verwachten dat een aantal oliebedrijven het zal lukken de omslag te maken naar duurzame energie. ‘Wij vragen oliebedrijven om een strategisch plan te maken. Maar ze zullen niet allemaal de omslag kunnen maken. Als dat niet gebeurt, nemen we afscheid. De bedrijven die de omslag wel maken, willen we financieren.’
Deze aanpak laat ABP nu varen. Wortmann: ‘De discussie over uit fossiel stappen voeren we al langere tijd in het bestuur. Maar de recente alarmerende rapporten en gesprekken met deelnemers en werkgevers zijn bepalend geweest voor de koerswijziging.’