Het pensioenfonds is de eerste belegger in een fonds van impactinvesteerder Polestar Capital dat leningen verstrekt aan Nederlandse innovatieve projecten in de circulaire economie.
Het Polestar Capital Circular Debt Fund, dat deze maand is gelanceerd, wil aan ruim dertig Nederlandse projecten geld lenen. Projecten die de ontwikkelingsfase hebben overleefd, zogeheten scale-ups, maar zonder deze financiering niet of alleen met vertraging kunnen doorgroeien.
Concreet gaat het om bedrijven die bijvoorbeeld van afvalplastic weer kunststof van hogere kwaliteit maken. ‘Denk aan afvalplastic dat wordt verwerkt tot kunststof voor babyzitjes’, zegt Philip Tan, een van de drie partners bij Polestar Capital. ‘Dat plastic moet “schoon” zijn en geen schadelijke stoffen meer bevatten. Dat is wat anders dan plastic omsmelten, om er daarna Amsterdammertjes voor langs de gracht van te maken.’
Polestar Capital, niet te verwarren met het duurzame automerk, zal leningen verstrekken aan bedrijven in de circulaire economie die nog in de opstartfase zitten. Tan: ‘Vaak is een technologie ontwikkeld, de volgende stap is dat er een fabriek moet komen voor schaalbare productie. Banken vinden het meestal te risicovol om die te financieren. Private equity- en venture-capital-partijen willen best een deel van de investeringskosten voor de eerste fabriek op zich nemen, maar niet het gehele bedrag van vaak €10 mln tot €20 mln.’
Met een aanvullende lening van het beleggingsfonds moet zo’n fabriek wel gebouwd kunnen worden. Bedrijven betalen daarvoor gemiddeld 8% rente. Na aftrek van kosten en genomen verliezen op enkele projecten die toch niet rendabel blijken, blijft er naar verwachting jaarlijks ten minste 6% rendement over om uit te keren aan pensioenfonds Detailhandel. Tan verwacht dit jaar nog eens €300 mln extra op te kunnen halen bij andere pensioenfondsen en beleggers.
‘Circulair past bij beleggingsovertuigingen’
Pensioenfonds Detailhandel is op het circulaire economie-fonds gestuit na een selectietraject om 1% van het vermogen te investeren in de reële economie. Het gaat om circa €300 mln. ‘Dit is een doelstelling uit ons esg-beleid’, zegt Henk Groot, hoofd beleggingen van het pensioenfonds. ‘Phenix Capital heeft ons geholpen met het selecteren van drie geschikte beleggingsfondsen. Polestar Capital is daar één van. Met de andere twee zitten wij in de contractfase, dus daar kan ik nog niets over zeggen.’
Het circulaire-economiefonds past goed bij de beleggingsovertuigingen van het fonds, meent Groot. ‘Wij willen niet beleggen in private equity en venture capital, waar dergelijke partijen een belang nemen in een bedrijf. Dan kom je al snel uit bij onderhandse leningen en een belegger als Polestar Capital die gespecialiseerd is in dit soort financiering.’
Groot vindt het risico dat ondernemingen hun leningen niet kunnen terugbetalen, aanvaardbaar. ‘Polestar heeft al vaker leningen verstrekt aan scale-ups en aangetoond dat dit solide keuzes waren. Dat het beleggingsfonds zich richt op Nederlandse projecten maakt het voor ons ook als een soort van bekend terrein. Wij hebben eerder via het MKB Impulsfonds leningen verstrekt aan Nederlandse mkb-bedrijven die nog niet zo lang bestonden.’
Het beleggingsfonds verstrekte eerder leningen aan bijvoorbeeld Quality Circular Polymers, dat afvalplastic omzet in schoon plastic. Dit bedrijf is gevestigd op Chemelot, een Limburgs industrieterrein. Ook Ecor kreeg financiering. De bedrijf gebruikt het gras rond de landingsbanen van Schiphol om binnenwanden te persen voor een nieuwe vliegveldterminal. Groot: ‘We vinden het goed dat Polestar Capital het management van bedrijven desgewenst ondersteunt en altijd samen met anderen investeert.’
Meetbare impact belangrijk
Naast kosten versus rendement en risico noemt de Groot meetbare impact op het milieu als andere belangrijke reden om in het circulaire-economiefonds te stappen. Bij Quality Circular Polymers worden voorgesorteerde afvalplastics ingenomen en verwerkt tot nieuw plastic. Per ton eindproduct wordt daarmee bijna 2 ton CO2-uitstoot vermeden ten opzichte van het huidige productieproces uit olie. Het bedrijf produceert jaarlijkse 35.000 tot 50.000 ton aan ‘schoon plastic’. Dat scheelt zo’n 70.000 tot 100.000 ton aan CO2-uitstoot.
De investering in het beleggingsfonds past daarmee bij twee van de vier VN-Duurzame Ontwikkelingsdoelen van het pensioenfonds: verantwoorde productie en consumptie (sdg 12) en klimaatactie (sdg 13). Groot benadrukt het belang van de driehoek rendement/kosten, risico en impact. ‘Deze drie zaken moeten echt in balans zijn. Als deze belegging uiteindelijk veel impact heeft, maar het rendement fors achterblijft bij de verwachting dan hebben wij iets uit te leggen aan onze deelnemers.’
Het Circular Debt Fund van Polestar Capital is het eerste institutionele fonds dat de belegger in de markt zet. Het is daarnaast onder meer beheerder van het Limburgs Energiefonds, dat duurzame projecten in de regio financiert en uitvoerder van het Nationaal Warmte Fonds. In totaal is bijna €1 mrd aan Polestar Capital toevertrouwd. Dat is inclusief de €100 mln die Detailhandel heeft toegezegd. De naam Polestar verwijst naar de Poolster, als lichtend baken in de strijd tegen opwarming van de aarde.