De pensioensector is ‘communicatief heel zwak’ en moet veel meer de media opzoeken, stelt Arno Reekers, voorzitter van pensioenfonds Mediahuis Nederland en nieuwschef bij De Telegraaf. ‘We missen de kans om onrust weg te nemen. Enorm zonde.’
Deelnemen aan het bestuur van een ondernemingspensioenfonds betekent vaak een dubbelfunctie. Bij Arno Reekers, sinds 2007 voorzitter van pensioenfonds Mediahuis Nederland, is dat een bijzondere: hij is ook ‘nieuwsregisseur’ bij De Telegraaf, en was eerder ook plaatsvervangend hoofdredacteur van die krant, en chef van De Financiële Telegraaf.
Kan de krant meer primeurs uit de pensioenwereld krijgen met een ervaren pensioenbestuurder in de redactie? ‘Ik kan soms dingen duiden voor Telegraafverslaggevers’, verklaart Reekers. ‘Ik geef ze soms wel een tip: let daarop, er is nu dit aan de hand in de pensioensector.’ Maar stukken die binnenkomen bij het bestuur van het pensioenfonds belanden natuurlijk niet bij de krant, benadrukt Reekers. ‘De petten van bestuurder en journalist houden we strikt gescheiden.’
De pensioensector wordt door het publiek maar matig vertrouwd – de geldpotten zijn vol, maar toch denken veel jongeren dat er later niets voor hen overblijft. ‘Volstrekte apekool’, reageert Reekers. ‘Ik zeg niet dat de pensioensector nooit fouten maakt. Maar als er één sector 101% betrouwbaar is, is het deze wel. En er is genoeg vermogen.’
Wiens schuld is dit gebrek aan vertrouwen? De media zelf doen het grosso modo best aardig, vindt bestuurslid Marco van der Laan, ook nieuwschef bij De Telegraaf. ‘Pensioenverslaggeving zal altijd in globale termen plaatsvinden, en vooral over de grote fondsen gaan. Maar dat is onvermijdelijk voor massamedia.’
Reekers houdt vooral de sector zelf verantwoordelijk. ‘Ik vind de pensioensector communicatief heel zwak. Ze mist een gezicht, iemand die op de trom slaat, bij Op1 zit en opiniestukken schrijft. De discussie over de Wet toekomst pensioenen gaf onrust, maar niemand uit de sector stond publiekelijk pal voor de wet. We missen de kans om uit te leggen dat we een betrouwbare partij zijn en niet de struikrovers waar we soms voor aangezien worden.’ Wie moet dat dan doen? Reekers: ‘We hebben daar de Pensioenfederatie voor. Maar die slaagt er onvoldoende in, vind ik.’
Aanspreekbaar
Het eigen fonds wordt gelukkig wél vertrouwd door de medewerkers van Mediahuis – dat behalve De Telegraaf ook bladen uitgeeft als Autovisie en Privé, evenals lokale kranten voor onder meer Leiden, Haarlem en het Gooi. ‘We krijgen steeds een 8,5 of een 9 in tevredenheidsonderzoeken onder de deelnemers,’ zegt directeur Heleene van Meurs.
Het fonds doet zijn best om het contact met de deelnemers innig te houden. Dat gebeurt met pensioendagen voor medewerkers en voor gepensioneerden – inclusief praatjes van hoofdredacteur en directie – en een publieksverslag in Telegraafvormgeving. Er staan uitgebreide uitlegvideo’s op de website en er is ook een podcast.
Belangrijker nog is de aanspreekbaarheid van het fonds. Behalve de bestuurders staan ook alle acht medewerkers van het pensioenbureau met naam en foto op de site. Van twee medewerkers wordt het mobiele telefoonnummer vermeld: deelnemers mogen ze daarop bellen tijdens kantooruren.
Binnenlopen mag ook altijd. Aan de voordeur van Mediahuis in Amsterdam is de beveiliging streng; een consequentie van de bedreigingen waar grote publieksmedia de laatste jaren helaas mee te maken hebben. Maar eenmaal in het gebouw mogen de Mediahuismedewerkers vrijelijk het pensioenfondskantoor binnenlopen. De persoonlijke banden zijn sterk. ‘We hebben deelnemerspanels gehouden rond ons risicobereidheidsonderzoek. Van de deelnemers daaraan kende ik driekwart persoonlijk’, aldus Van der Laan.
Pensioenfonds van het jaar
De prijs ‘Pensioenfonds van het Jaar’, in juni uitgereikt bij de Pensioen Pro Awards in Amsterdam, is een opsteker voor het fonds. ‘We hadden het totaal niet verwacht’, zegt Reekers. ‘Ons fonds was ook genomineerd in de categorie beste kleine fonds. Toen we die prijs niet kregen, appte ik al naar mijn vrouw: ‘‘helaas niet gewonnen, maar het was wel gezellig’’. Een paar minuten kregen we alsnog de hoofdprijs.’
Het effect van een dergelijke prijs is aanzienlijk, zegt Reekers. ‘Het pensioenbureau is bescheiden. Wij doen gewoon ons werk. Maar die week hingen er ballonnen en aten we de hele week taart. De raad van bestuur van Mediahuis Nederland kwam er een brengen, de vermogensbeheerder stuurde er een, er liepen voortdurend mensen binnen met felicitaties. En ook vanuit het moederbedrijf in België kwamen gelukwensen.’
De winst is ook promotie voor de naam Mediahuis, zegt Van der Laan. ‘Wellicht helpt het zelfs bij het werven van mensen. Je kunt laten zien dat je een goede pensioenregeling hebt als onderdeel van de arbeidsvoorwaarden.’
Verzorger
De strategie van het fonds is in 2022 herijkt, tegelijk met de verlenging van de uitvoeringsovereenkomst tot en met 2024. Hoofdpunt is dat het fonds meer service wil verlenen: het beoogt een ‘verzorger’ zijn, een ‘kenniscentrum voor de oudedagsvoorziening voor de mediaprofessional gedurende de hele loopbaan’.
Het fonds gaat uiteraard geen complete financiële planning doen, of financiële producten adviseren, zegt Van Meurs. ‘Waar het vooral om gaat, is dat we mensen echt persoonlijk begeleiden. Dus als iemand twijfelt over een hoog-laagconstructie in de uitkering, dan kan hij langslopen, we pakken de laptop erbij en we leggen het haarfijn uit.’
De adviesrol wordt belangrijker, verwacht het fonds. Van Meurs: ‘Bij de stelseltransitie zullen er veel vragen komen, we moeten klaar zijn om die te beantwoorden. En in het nieuwe stelsel komt er meer flexibiliteit en keuze. Dus is er meer begeleiding nodig.’ Het fonds gaat hiervoor geen extra mensen aannemen. ‘Wel proberen we het administratiewerk efficiënter te maken, zodat onze medewerkers meer ruimte krijgen voor het beantwoorden van vragen.’
Communicatie over indexatie
Een foutje in de communicatie maakte het fonds bij de informatie over de indexatie per 2023 van 14,33%. De AFM oordeelde dat niet was voldaan aan de communicatienorm bij deze indexatie, die mogelijk is dankzij tijdelijk versoepelde regels. De verplichte kwantitatieve uitwerking van de generatie-effecten ontbrak namelijk. ‘Dat hadden we wel uitgerekend, maar niet erbij gezet op de website. We hebben het natuurlijk meteen toegevoegd’, zegt directeur Heleene van Meurs. Volgens haar was de mededeling van de AFM geen ‘normoverdragende brief’ en heeft dit niet in een ‘vinkje’ voor de bestuursleden geresulteerd.
Nieuwe stelsel
Is het fonds blij met het nieuwe stelsel? Reekers: ‘We hebben een prima functionerend fonds, met een simpele regeling en een goed en uitlegbaar beleggingsbeleid. Nu gaan we complexiteiten inbouwen. Dus vonden we het nieuwe stelsel nodig? Nee.’
Het nieuwe stelsel is een ‘gegeven’, zegt Van Meurs. ‘Of het een verbetering is, dat kunnen we pas over een paar jaar met zekerheid zeggen. Het is veel werk, maar zeker wel uitvoerbaar voor ons.’
Het fonds bereidt zich voor op het nieuwe stelsel. De datakwaliteit is gecontroleerd. Aan de nieuwe IT wordt gesleuteld – het fonds krijgt, net als veel andere klanten van IT-bedrijf Visma Idella, een nieuwe versie van zijn administratiesoftware die alle regelingen aankan. Ook is er een risicobereidheidsonderzoek gedaan.
Reekers: ‘Nu is de werkgever aan zet, samen met de ondernemingsraad. De werkgever doet een eigen deelnemersonderzoek. Ze vragen naar de voorkeur voor de solidaire of flexibele regeling, en naar die voor meer risico of juist meer vastigheid.’
Welke regeling het wordt is nog onbekend, maar solidariteit is wel groot onder deelnemers, observeert Reekers. ‘Ik heb meerdere gepensioneerden gesproken, die tegen mij zeiden: ‘ik ben tevreden met wat ik heb. Als er meer in het vat zit, vind ik het niet erg als jullie het aan een ander geven’’.’
Het fonds heeft een eigen projectgroep voor de transitie, met twee leden van het bestuur, twee van het bestuursbureau, plus een extern consultant. Met de werkgever is er nog geen gezamenlijk formeel overleg. ‘We spreken wel vaak informeel uiteraard. We beïnvloeden elkaar voortdurend’, zegt Reekers.
Het fonds heeft nog geen streefdatum voor de overgang naar het nieuwe stelsel. ‘We zitten in elk geval niet in de eerste golf. Het wordt op zijn vroegst 1 januari 2026.’
Zelfstandigheid
Het pensioenfonds Mediahuis Nederland, tot 2020 het Telegraafpensioenfonds, heeft ruim zevenduizend deelnemers (waarvan ruim vierduizend slapers) en €1,2 mrd vermogen. De Telegraaf is de enige Nederlandse krant met een eigen fonds; andere kranten zitten bij doorgaans bij PGB, omroepen bij PNO Media.
Blijft het fonds zelfstandig? ‘Laat ik het zo zeggen: de werkgevers, naast Mediahuis ook puzzeltijdschriftenuitgever Keesing, hebben niet gezegd dat ze niét door willen met een eigen pensioenfonds’, zegt Reekers. ‘We kijken wel naar alle toekomstscenario’s, bijvoorbeeld het scenario van een slapend fonds’, zegt Van Meurs.
Als het in het belang is van de deelnemers om te stoppen met het eigen fonds, en bijvoorbeeld aan te sluiten bij een bedrijfstakfonds, of over te gaan naar een ppi, dan legt het Mediahuisfonds zich daarbij neer, zegt Van der Laan. ‘Het gaat erom wat het beste pensioen voor de deelnemers oplevert. Een eigen fonds is geen doel op zich.’
Evenwel is het fonds er nog wel van overtuigd dat het zelfstandig toegevoegde waarde heeft. Het won niet voor niets in juni de Pensioen Pro Award voor Pensioenfonds van het Jaar. Financieel deed het fonds het de afgelopen jaren wat beter dan PGB, waardoor het ook meer kon indexeren. Na de laatste toeslagronde (14,33% bij Mediahuis Nederland, 7% bij PGB) zijn de dekkingsgraden op ongeveer gelijk niveau, afgerond 117% eind tweede kwartaal 2023.
Kosten
De uitvoeringskosten zijn wel flink hoger bij het Mediahuisfonds: €450 per actieve en gepensioneerde deelnemer, een flinke stijging ten opzichte van 2021 (€370), als gevolg van een wijzigingen in de btw-behandeling – te ingewikkeld om kort uit te leggen, volgens Reekers. Bij PGB is het getal €195 per deelnemer.
Tegenover de hogere kosten staat veel waardevolle persoonlijke dienstverlening, zegt Van der Laan. ‘En op het gebied van vermogensbeheer, een veel groter deel van de kosten, zijn we niet duurder. Als je vervolgens de totale kostenratio neemt, dus alle kosten als percentage van het vermogen, dan komt PGB op 0,67% en wij op 0,65%. Bijna hetzelfde. Zo kan je er ook naar kijken.’
De vermogensbeheerkosten zijn ook wat gestegen, van 0,37% naar 0,43%. Sinds 2022 belegt het fonds voor 6% in infrastructuur. ‘Goed uit te leggen’, meent Telegraaf-chef Reekers. ‘Het is een belegging voor vele decennia, echt passend bij een pensioenfonds. Gezien onze omvang hebben we daar wel externe partners bij nodig en dat kost nu eenmaal geld.’
Groei?
Het fonds hoopt nog wat te groeien; dat zou de kosten nog wat meer spreiden. Het Belgische Mediahuisconcern nam in 2017 de Telegraaf Media Groep over, maar kocht ook het NRC, De Limburger en het Dagblad van het Noorden. Dat zijn nog aparte bv’s, met eigen pensioenregelingen bij PGB en PNO Media.
‘Een aantal Mediahuisbedrijven gaat binnenkort naar één juridische entiteit in Nederland’, zegt Van der Laan. ‘Het zou ons logisch lijken om dan ook de pensioenregelingen te harmoniseren.’ Het zou het Mediafonds een ongeveer zevenhonderd extra deelnemers kunnnen opleveren. Het fonds zou voor hen ook graag de adviesrol vervullen.
Volgens Reekers is het ook een voordeel van een eigen opf, dat dat zijn doelen kan afstemmen op die van het bedrijf. ‘Mediahuis beschouwt zichzelf bijvoorbeeld als een bedrijf dat onafhankelijke journalistiek financiert en bedrijft. Als fonds beleggen wij niet in bedrijven of landen die de persvrijheid niet respecteren. Daarom zitten we nauwelijks in staatsschuld van opkomende markten. Ook hebben we in de aandeelhoudersvergadering van Google aangedrongen op een betere bestrijding van nepnieuws.’
Kernwapens
Hoe duurzaam gezind zijn de deelnemers? Van der Laan: ‘Op persvrijheid zijn ze fel. Verder is men niet heel activistisch, er wordt hier nog geen uitstap uit fossiel geëist. Wij zijn daar ook niet mordicus tegen – de wereld draait voor een belangrijk deel op olie. Maar we doen er wel steeds minder mee. We voorzien dat die bedrijven kwetsbaar worden.’
Een opvallende keuze uit 2022 is een minder strikt uitsluitingsbeleid voor kernwapens. ‘Ons oude beleid was dat we helemaal niet belegden in bedrijven die ook maar iets met kernwapens te maken hadden’, legt Reekers uit. ‘Maar dat betekent dat je veel fabrikanten van gewone wapens uitsluit. Gewone wapens hebben we nooit wilden uitsluiten, en de Oekraïneoorlog toont de noodzaak daarvan aan. F16’s en luchtafweerschut moeten bijvoorbeeld geproduceerd kunnen worden voor Oekraïne.’
Tabak en porno heeft het fonds ook uitgesloten. Is het fonds van De Telegraaf niet wat puriteins? Van der Laan: ‘Tabak doen we niet vanwege het risico dat het met die bedrijven op termijn bergafwaarts gaat. En wat porno betreft, Mediahuis wil een familievriendelijk bedrijf zijn. Met advertenties uit die wereld zijn ze heel terughoudend. Vroeger stonden er veel advertenties voor 06-lijnen in de krant, die tijden zijn voorbij.’
U moet ingelogd zijn en een geldig abonnement hebben om een reactie te mogen plaatsen.